‘Noord-Frankrijk klinkt schraal, hier en daar een vervallen huisje langs een B-weg. Dus werd de formulering: we hadden een boerderij in de geweldige Franse Ardennen. Zuid-Limburg maar dan ruwer, soms een hert op de weg, wilde zwijnen in het bos, verse bramenjam, kampvuur maken en aan het eind van ons tuinweiland een beekje. En in dat beekje mijn voeten. Tegen bezoekers zei ik altijd: zorg dat je er voor de avond bent, zodra het donker is vind je het niet, zelfs TomTom raakt geïrriteerd. Twaalf boerderijen, twintig huizen. Geen winkels maar dat was geen probleem, zes minuten fietsen en je was bij vers stokbrood. We waren er vaak, maar vaker waren we er niet. Overbuurvrouw madame Coté, een negentigjarige boerin, was er gelukkig altijd. Ze had de sleutel, regelde het vuilnis, ze maakte soms wat schoon en de postbode kon bij haar terecht. Madame Coté was op het dorp geboren, haar man ook, en eigenlijk waren ze nooit weggeweest.
Onze boerderij was meer dan honderd jaar oud. Nog heel kras, en boordevol verhalen: herhaaldelijk een windhoos over het dak en een paar familiedrama’s, een brand en zoiets als twée Wereldoorlogen.
En er was een Geheim. Het Geheim Van Het Schuurtje. Toen we de boerderij kochten stond in een kleine achterafschuur een oude groene motor met zijspan. Duidelijk uit de Tweede Wereldoorlog. De heer Coté vroeg ons of de motor daar mocht blijven staan, hij zou het later wel toelichten. Natuurlijk vonden wij dat goed, voor wat hoort wat. Het schuurtje gebruikten wij nooit. Uit de latere toelichtingen, die pas bij de derde fles wijn op tafel kwamen, maakten we op dat de motor een Duitse motor was, in 1944 met pech achtergebleven in het dorp. De heer Coté had de motor ’s nachts in zijn schuurtje gezet.
Oorlogsbuit! Er was later wel vraag naar geweest, ook door de Canadezen. Maar non, hélas, de heer en mevrouw Coté hadden die motor ook niet gezien, een groene motor, pardon, wat bedoelt u?
Elk jaar rond de bevrijding schuifelde het verhaal van de groene motor met zijspan door het dorp. ‘Ongelooflijk dat die motor, die groene motor weet je wel, die pech had, ongelooflijk dat die motor toen zomaar weg was’.
Niet éen dorpeling kent de waarheid. De herinnering aan de bevrijding stond nu al zeventig jaar in dat schuurtje, onder een zeil, veel aanvallen van roest, lege banden. Totdat twee Hollandse vrienden van ons, Paul en Rolf, met hun gezinnen drie weken lang in onze boerderij vakantie gingen houden. Franse Ardennen, kampvuur maken, wilde zwijnen kijken, voeten in beekje. We verhuurden wel vaker, niet voor geld maar voor kluswerk. Ik liet dat verder aan de fantasie van de vakantievierders over: sommigen schilderden de gevel, andere huurders repareerden de open haard. Altijd wat te doen in een boerderij van honderd jaar oud.
Paul en Rolf kregen ter plekke een geweldig idee. Paul was elektricien van beroep en Rolf was het hele jaar automonteur. Paul plus Rolf plus oude motor met zijspan in een schuurtje? Plus verveling? ‘Weet je wat we gaan doen? Heb je die motor gezien onder dat zeiltje? We gaan Rob verrassen!’ Zeil eraf, geheime Duitse motor werd de achtertuin in geduwd. Ze kochten de juiste onderdelen en vonden zelfs op een markt nog twee oude motorbanden. Naar eigen zeggen was de herstelklus in vier dagen voor elkaar. Eén zijspan-onderdeel had Rolf nog bij zijn garage in Holland opgehaald.
Toen de proefrit. Op een mooie zonnige zondag, 73 jaar na de oorlog, reden twee ondernemende Hollanders claxonnerend door het klein Franse dorpje. Paul trots aan het stuur, Rolf wuivend in de zijspan. De groene al zolang verdwenen Duitse oorlogsbuit zag er prachtig uit. Alle dorpsbewoners kwamen naar buiten, oude boeren applaudisseerde alsof de Canadezen eindelijk ook hun dorp kwamen bevrijden. ’s Avonds belde de heer Coté mij op.
(Veertien maanden later overleed de heer Coté. Twee sprekers haalden het motorverhaal aan)
Dit verhaal komt uit Nagelaten werk van bladenmaker en schrijver/columnist Rob van Vuure.
Foto: Getty (ter illustratie)
