Volgens mij heeft bijna iedereen het wel eens gehad: je hebt het met iemand over iets wat totaal niet bij je past en wat je nooit zou googelen, en ja hoor…
Je opent je telefoon, en BAM: een advertentie voor precies dat product. Of het nou een langgekoesterde droom betreft om naar pak ‘m beet Noord-Korea te gaan of dat je een gepassioneerd gesprek had over de beste ecologische campings, ineens is die advertentie daar. Nou sorry, dan kán het toch niet anders dan dat ze gewoon meeluisteren op je telefoon?
De kans is klein
Dat zit toch even iets anders. Want de kans dat Google of Mark Zuckerberg himself mee zit te luisteren met jouw gesprekken is toch behoorlijk klein. Wat is het dan wel, want je ziet toch écht die advertenties terwijl je het er letterlijk net over had? Tja, dat is dus een typisch gevalletje confirmation bias, oftewel: bevestigingsvooroordeel.
Confirmation bias is eigenlijk heel simpel: je hebt het over iets gehad of je hebt over iets gelezen en ineens zie je het overal.
In het geval van advertenties trekken mensen daarom snel de conclusies dat hun telefoon een geheime afluisterfunctie heeft, maar in werkelijkheid waren die advertenties er al maar vallen ze je nu pas op, omdat je het er dus net over hebt gehad.
Beeld uit de film Das Leben der Anderen, over afluisterpraktijken in de voormalige DDR
Hoppa
Sinds we ons een beetje hebben verdiept in confirmation bias is het opvallend hoe vaak je ermee te maken krijgt. Zo zei ik een week geleden nog tegen een vriend dat ik benieuwd was hoe het eigenlijk in India ging met het hele coronagedoe, want ik hoorde daar niet zoveel over en hoppa, nog geen dag later zag ik er allerlei nieuwsberichten over. Kan aan de timing liggen, maar ook dit is zeker confirmation bias.
Zie je wel!
De website verywellmind geeft ook nog een heel goed voorbeeld van confirmation bias in het dagelijks leven. Stel, jij bent heel erg van mening dat linkshandige mensen een stuk creatiever zijn dan rechtshandigen, dan zal je elke keer denken als jij een linkshandige ontmoet die toevallig ook creatief is: zie je wel. Terwijl je al die andere keren dat een linkshandige ontmoet die niet creatief is, niet registreert.
Zo werkt het dus ook met die advertentie-die-echt-geen-toeval-kan-zijn: de advertenties waar je niet net een gesprek over hebt gehad, die merk je niet op, maar die ene waar je net een heel gesprek over hebt gehad, díe valt je natuurlijk wel op.
We hebben geen 100% bewijs dat je telefoon echt niet met je meeluistert, maar dit is misschien wel een wat rustgevender gedachte – toch?
Dit artikel verscheen eerder op Franska.nl.
Falder.nl is de grootste mannen 50+ site van Nederland.
Vind je dit een leuk bericht? Like dan onze Facebookpagina.